LIST BISKUPÓW ARCHIDIECEZJI KATOWICKIEJ,

DIECEZJI GLIWICKIEJ I OPOLSKIEJ

W 25. ROCZNICĘ USTANOWIENIA METROPOLII GÓRNOŚLĄSKIEJ

Drodzy Diecezjanie!

 „Idźcie i głoście!”. To misyjne polecenie towarzyszy nam w trwającym roku duszpasterskiej pracy.Przywołane słowa Chrystusa Zmartwychwstałego stały się ćwierć wieku temu jednym z kluczowych argumentów przemawiających za przystąpieniem do reformy struktur administracyjnych Kościoła w Polsce.

U progu 1992 roku papież Jan Paweł II napisał do polskich biskupów: „Przeobrażenia te pozostają w organicznym związku z Chrystusowym poleceniem skierowanym do Apostołów po zmartwychwstaniu: »Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego«. Słowa wypowiedziane w chwili, kiedy Chrystus odchodził do Ojca po wypełnieniu swej ziemskiej misji, nabrały pełnej mocy w dniu Pięćdziesiątnicy za sprawą Ducha Świętego. Od Niego przyjęli Apostołowie światło i męstwo przepowiadania Ewangelii. W dniu Pięćdziesiątnicy objawił się w Jerozolimie Kościół posłany do wszystkich narodów, przemawiający różnymi językami; Kościół powszechny, jeden w wielości osób i wspólnot, które odtąd będą go tworzyły w miarę, jak Dobra Nowina zbawienia będzie docierać do nowych ludzi i nowych ludów”.

Trzy lata po upadku systemu totalitarnego – z inspiracji Ojca Świętego – Kościół w Polsce podjął dzieło reorganizacji własnych struktur administracyjnych. U podstaw tego projektu, oprócz przywołanego argumentu ewangelicznego, leżały przede wszystkim wskazania Soboru Watykańskiego II, a wśród nich założenie, że każdemu biskupowi w diecezji należy stworzyć właściwe warunki do owocnego wypełniania pasterskich obowiązków dla zbawienia ludu Bożego.

Po zmianach społeczno-ustrojowych należało zwiększyć liczbę metropolii, aby lepiej odpowiedzieć na potrzeby duszpasterskie wiernych i skuteczniej koordynować inicjatywy pastoralne. Widziano także konieczność ustanowienia nowych diecezji w zależności od zaludnienia poszczególnych regionów. Decyzję tę motywowano też pragnieniem lepszej organizacji sieci parafialnej, katechizacji, życia sakramentalnego, nauczania religii w szkołach i działalności charytatywno-opiekuńczej. Wskazywano na wzmocnienie roli seminariów diecezjalnych, życia konsekrowanego i katolickich mediów. Ponadto nowe struktury miały służyć budzeniu wiary, nadziei i miłości w sercach wiernych oraz być skutecznym narzędziem nowej ewangelizacji i religijno-moralnego odrodzenia narodu na progu trzeciego tysiąclecia.

Wymienione racje duszpasterskie papież Jan Paweł II potwierdził i zawarł w bulli ogłoszonej 25 marca 1992 r.: Totus Tuus Poloniae populus (z łac. Cały Twój lud w Polsce). Na mocy tego dokumentu Ojciec Święty powołał 8 nowych metropolii i 13 nowych diecezji. Wśród nich metropolię katowicką, w skład której weszły: diecezja opolska, nowoutworzona diecezja gliwicka i diecezja katowicka, podniesiona do rangi archidiecezji. Na stolicę górnośląskiej metropolii kościelnej wyznaczono miasto Katowice.

Bracia i Siostry!

W perspektywie wielowiekowej historii Kościoła 25 lat to zaledwie chwila. Jednak Kościół, doświadczony pedagog, ofiaruje nam czas, aby każdy dzień naszego życia wypełnić odkrywaniem Bożych tajemnic i świadczeniem o miłości Boga do człowieka. Tą logiką kieruje się również Wielki Post, przeżywany przez nas aktualnie czas nawrócenia i przygotowania do Świąt Wielkanocnych.

Liturgię słowa Bożego dzisiejszej niedzieli wypełniły obrazy upadku pierwszych rodziców i kuszenia Pana Jezusa na pustyni. Ukazany w Księdze Rodzaju grzech Adama i Ewy obnaża ludzką pychę, która prowadzi do odrzucenia Bożej łaski, a w konsekwencji do samozagłady – wygnania z rajskiego ogrodu. Pycha zamienia podarowaną przez Stwórcę harmonię w rozchwianie i chaos. Zerwanie owocu z drzewa poznania dobra i zła winniśmy odczytywać jako metaforę niepohamowanych ludzkich pragnień, które niszczą życie przekazane nam przez Pana Boga w całej jego pełni i pięknie.

Z kolei święty Mateusz Ewangelista opisuje samotność Jezusa podczas czterdziestodniowego postu na pustyni. Było to zaraz po przyjęciu przez Niego chrztu od Jana. W prawdziwe człowieczeństwo Syna Bożego wpisuje się doświadczenie pokus. Jednak Jego duchowe zmaganie staje w wyraźnej opozycji do postawy pierwszych rodziców w raju. Wnosi zwycięstwo nad pokusą i złem oraz nadzieję zbawienia. W tym kontekście Katechizm Kościoła Katolickiego przypomina: „Jezus jest nowym Adamem, który pozostaje wierny tam, gdzie pierwszy Adam uległ pokusie. Jezus doskonale wypełnia powołanie Izraela, w przeciwieństwie do tych, którzy prowokowali kiedyś Boga przez czterdzieści lat na pustyni. (…) Zwycięstwo Jezusa nad kusicielem na pustyni uprzedza zwycięstwo męki, w której Jezus okazał najwyższe posłuszeństwo swojej synowskiej miłości do Ojca” (KKK 539).

Duchowa walka – wzmocniona przyjęciem słowa Bożego – stanowi jeden z elementów chrześcijańskiej tożsamości. W najgłębszym sensie, jak pisał papież Benedykt XVI, chodzi „o walkę z grzechem, a ostatecznie z Szatanem; to walka, która angażuje całego człowieka i wymaga zachowania czujności”.

Drodzy Bracia i Siostry!

Uznając własne grzechy, w pokorze powtarzamy dzisiaj za Psalmistą: „Zmiłuj się nade mną, Boże, w swojej łaskawości, w ogromie swego miłosierdzia wymaż moją nieprawość” (Ps 51,3). Podejmujemy doroczne ćwiczenia wielkopostne (zob. kolekta), aby zbliżyć się do Boga. Jednocześnie dziękujemy za wspólnotę naszego lokalnego Kościoła, w której doświadczamy Bożej miłości, czcimy tego samego Ojca, budujemy relacje z ludźmi oraz wzrastamy w świętości poprzez różne formy zaangażowania we wspólnotach parafialnych i służbę bliźnim. Jako wierni trzech śląskich diecezji – metropolii katowickiej – tworzymy część Kościoła powszechnego, który „jest w Chrystusie niejako sakramentem, czyli znakiem i narzędziem wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem i jedności całego rodzaju ludzkiego” (KK 1). Bożej Opatrzności wyrażamy wdzięczność za ten sakrament, który staje się dla każdego człowieka dobrej woli widocznym znakiem wyzwolenia z mocy grzechu, śmierci i szatana.

Obchodząc 25. rocznicę ustanowienia metropolii katowickiej, zapraszamy was do wspólnego dziękczynienia i świętowania. Jubileuszowe uroczystości zaplanowano na dwa kolejne dni. Najpierw, w sobotę, 25 marca br., o godz. 10.30, Biskup Gliwicki dokona w gliwickiej katedrze otwarcia I Synodu diecezjalnego, a następnie, o godz. 18.30, wyśpiewamy dziękczynne Te Deum w katedrze opolskiej. Zaś w niedzielę, 26 marca, o godz. 10.00 rozpocznie się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach panel dyskusyjny. Zaproszeni goście – świadkowie reformy administracyjnej Kościoła w Polsce, historycy i socjologowie religii – podejmą próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób powołanie metropolii górnośląskiej stało się szansą społecznej i duszpasterskiej integracji wiernych, zamieszkujących nasz region. Szansa ta jest procesem realizowanym m.in. przez wspólne działania duszpasterskie, służące też budowaniu społeczności lokalnej – w oparciu o takie ewangeliczne wartości, jak przywiązanie do parafii, rodziny i ojcowizny, jak szacunek dla życia na każdym etapie oraz pragnienie przeżywania niedzieli jako dnia dla Boga i rodziny. Budujące i to dosłownie, naszą metropolitalną więź były wspólne wystąpienia Pasterzy metropolii w sprawie świętowania niedzieli i w kwestiach związanych z ekologią, troską o nasz wspólny dom oraz ich wspólne inicjatywy: Rok Życia Konsekrowanego i Rok Rodziny. Corocznie, wspólnie, we współpracy z samorządami wielu miast i gmin, promujemy rodzinę w czasie Metropolitalnego Święta Rodziny!

Punktem kulminacyjnym rocznicowych obchodów będzie Msza św. pontyfikalna z udziałem Biskupów Metropolii Górnośląskiej pod przewodnictwem Metropolity Katowickiego w katedrze Chrystusa Króla o godz. 12.00. Homilię wygłosi Biskup Opolski. Do udziału we wspólnym dziękczynieniu zapraszamy wszystkich wiernych naszej metropolii, duchowieństwo, osoby życia konsekrowanego oraz członków parafialnych wspólnot, ruchów, stowarzyszeń i przedstawicieli parafialnych rad duszpasterskich, a także poczty sztandarowe.

Papieska bulla Totus Tuus Poloniae populus stała się – jak napisał historyk – znakiem Bożej Opatrzności. Dwa jej pierwsze słowa, „Totus Tuus”, stanowiły biskupie i papieskie motto posługi świętego Jana Pawła II. Były wyrazem jego całkowitego zawierzenia Matce Bożej.

Idąc za przykładem naszego wielkiego Rodaka, przyszłość i nowe zadania podejmowane przez nas w ramach metropolii katowickiej powierzamy solidarnie Najświętszej Maryi Pannie. W Piekarach czcimy Ją jako Matkę Sprawiedliwości i Miłości Społecznej. W Rudach Raciborskich Maryja uczy nas pokory. Na Górze św. Anny wspiera nas matka Bożej Rodzicielki, święta Anna Samotrzecia, „Łączniczka pokoleń”. Niech te dwie święte kobiety, a także święty Jacek, patron naszej metropolii, uczą nas mówienia Panu Bogu „tak” oraz dodają odwagi w głoszeniu światu Chrystusowej Ewangelii. „Idźcie i głoście” – to nasza misja w metropolii i poza jej granicami!

Na każdy dzień realizacji tej misji z serca wszystkim błogosławimy: w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

†Wiktor Skworc

Arcybiskup

Metropolita Katowicki

†Andrzej Czaja

Biskup Opolski                                                                                             

†Jan Kopiec

Biskup Gliwicki

Katowice – Gliwice – Opole, 27 lutego 2017 r.