Sierpniowe
dni w historii naszej Ojczyzny niejednokrotnie zmieniły jej bieg. Walka o
wolność, poświęcenie polskich bohaterów, nadzieja na odnowę, jak również wielka
radość z odniesionych zwycięstw – składają się na szczególną atmosferę tego
miesiąca. Dominuje w niej troska o losy narodu. Troska, którą Polacy
przyzwyczaili się składać w dłonie Maryi, swojej Królowej. Te dwie piękne cechy
Polaków – miłość Ojczyzny i miłość Matki Bożej, były i są nadal źródłem wielu
potrzebnych inicjatyw budujących naszą jedność, pomagających nam trwać w
wierze. Dlatego sierpień przeżywamy jako miesiąc dobrowolnej rezygnacji z
alkoholu z motywów patriotycznych i religijnych. Zachęca do tego Episkopat
Polski od 1984 roku.
Dobrowolna abstynencja szczególną
formą praktykowania trzeźwego stylu życia
Apel
sierpniowy co roku spotyka się z wielkim zainteresowaniem różnych grup
społecznych. Ten fakt cieszy, gdyż jest oznaką ważności tej inicjatywy nie
tylko dla wiernych Kościoła, ale i dla całego społeczeństwa. Jednocześnie rodzi
on konieczność wyjaśnienia niektórych pojęć i odpowiedzi na pojawiające się
przy tej okazji pytania. Istotne jest, aby dobrze rozumieć, czym jest trzeźwość
w odniesieniu do alkoholu. Przybiera ona w tym wymiarze trzy podstawowe formy.
Po
pierwsze, dla części społeczeństwa praktykowanie trzeźwości oznacza stały umiar
w używaniu napojów alkoholowych. Umiar jest to sięganie po alkohol bardzo
rzadko i w małych (wręcz symbolicznych) ilościach, tak aby w żaden sposób nie
zmieniła się świadomość, emocje, decyzyjność. Kolejną formą zachowywania
trzeźwości jest obowiązkowa, całkowita rezygnacja z używania alkoholu, np. ze
względu na wiek, stan zdrowia, obowiązki. Trzecią formą jest dobrowolna
abstynencja. Podejmowana jest ona z różnych motywów, najczęściej jako post,
jako wynagrodzenie za grzechy, a także jako świadectwo dla innych, że można
cieszyć się życiem, bawić się, wypoczywać, świętować bez alkoholu. Trzeźwość to
warunek życia w wolności, miłości i dobrobycie.
To
wyjaśnienie pomaga nam odpowiedzieć na pytanie, dlaczego sierpień jest
miesiącem abstynencji, a nie tylko trzeźwości. Otóż zachowanie trzeźwości, jako
cnoty moralnej, obowiązuje przez wszystkie miesiące roku, włącznie z sierpniem.
Krótko mówiąc – każdy miesiąc roku jest miesiącem trzeźwości. Natomiast
abstynencja sierpniowa jest dobrowolną decyzją z motywów religijnych, moralnych
i patriotycznych.
Pragniemy
podkreślić, że apel o rezygnację z używania alkoholu w sierpniu jest zachętą, a
nie nakazem. Zachętą, aby ci, którzy mogą umiarkowanie korzystać z napojów
alkoholowych, dobrowolnie z tego zrezygnowali i w ten sposób stali się
szczególnymi świadkami Chrystusowej wolności.
Miesiąc abstynencji a współczesne
wyzwania związane z uzależnieniami
Współczesna
nauka jednoznacznie potwierdza zgubny wpływ nałogów, zwłaszcza alkoholizmu, na
kondycję zdrowotną jednostek i całych społeczeństw. Uzależnienie od alkoholu to
śmiertelna choroba, powodująca corocznie kilka milionów zgonów na całym
świecie. Na skutek nadużywania alkoholu znacząco zwiększa się umieralność osób
w młodym i średnim wieku. Musimy też pamiętać, że najwięcej szkód społecznych
przynosi pijaństwo.
Natomiast
dobroczynny wpływ okresowego czy stałego postu od alkoholu jest znany od dawna.
Potwierdza to Kościół wzywając do jego podejmowania w Adwencie, Wielkim Poście,
czy w naszej Ojczyźnie także w sierpniu. Nie chodzi tu tylko o zdrowie fizyczne
i psychiczne, o które należy dbać wypełniając V przykazanie Dekalogu, ale także
o kondycję duchową.
Dobrowolny
post od alkoholu podejmowany z motywów religijnych pomaga w rozwoju duchowym i
w zjednoczeniu z Chrystusem, który jest jedynym Dawcą prawdziwej wolności. Jest
to też piękne świadectwo w społeczeństwie, które ma poważne problemy z
praktykowaniem cnoty trzeźwości. To świadectwo jest konieczne, aby skutecznie
przeciwdziałać ogromnemu cierpieniu milionów ludzi w naszej Ojczyźnie.
Nietrzeźwość bowiem powoduje nie tylko wymierne straty materialne, ale jest
również źródłem poważnych problemów zdrowotnych, psychicznych i duchowych.
Sierpniowe inicjatywy abstynenckie
Kościoła w Polsce
Kościół
daje największy i najbardziej trwały motyw troski o trzeźwość narodu. Jest nim
miłość do Boga i do bliźniego. Dlatego w sierpniu – miesiącu abstynencji, w
polskich diecezjach, w różnych ośrodkach i wspólnotach, organizowane są
wydarzenia, takie jak: pielgrzymki w intencji trzeźwości narodu, rekolekcje,
sympozja, zabawy, spotkania i pikniki bezalkoholowe. Wiele osób składa podczas
nich świadectwa nawrócenia, uzdrowienia z nałogu, ale także świadectwa
podkreślające, jak piękny i owocny jest dar dobrowolnej abstynencji od
alkoholu. Wszystkim zaangażowanym w te działania, uczestnikom i osobom, które
propagują abstynencki styl życia, składamy serdeczne podziękowania.
Jako
członkowie Kościoła zdajemy sobie sprawę z odpowiedzialności za wypełnianie w
codziennym życiu nauczania św. Jana Pawła II i bł. Kard. Stefana Wyszyńskiego,
na temat wolności wewnętrznej człowieka i troski o trzeźwość całego narodu.
Sierpień to dobry czas i okazja, aby jeszcze lepiej poznać to nauczanie i nim
żyć. To także dobry czas, aby jeszcze bardziej zjednoczyć się wokół ważnej
inicjatywy Apostolstwa Trzeźwości w Polsce, jaką jest Narodowy Program
Trzeźwości.
Jedność w działaniu na rzecz troski
o trzeźwość w naszej Ojczyźnie
Prośbę
o dar dobrowolnej abstynencji w sierpniu kierujemy przede wszystkim do
wierzących, aby w duchu odpowiedzialności za swoje życie, życie bliskich i
wszystkich, których Bóg stawia na ich drodze, podjęli post w intencji
trzeźwości narodu.
Prosimy
ludzi mediów, aby tworzyli kulturę trzeźwości poprzez promocję postaw
abstynenckich. Prosimy pracowników kultury i nauki, aby w swoim życiu zawodowym
dawali świadectwo życia bez nałogów. Aby owoce ich pracy uczyły wszystkich
odbiorców, a zwłaszcza młode pokolenie, pięknego, wolnego życia.
Prosimy
sprawujących władzę państwową i samorządową, aby autentycznie przejęli się
losem Polaków dotkniętych i zagrożonych plagą pijaństwa i alkoholizmu. Aby
podjęli natychmiastowe działania naprawcze, pozwalające na ograniczenie tak
wysokiego spożycia alkoholu, które wprost zagraża istnieniu narodu. Przede
wszystkim należy zakazać reklamy alkoholu i ograniczyć jego dostępność fizyczną
i ekonomiczną.
Prosimy
wszystkich liderów życia społecznego, duchownych i świeckich, o zaangażowanie
się w dzieło troski o trzeźwość narodu. To w dużej mierze od waszych postaw i
decyzji oraz wzoru życia zależy, czy nasz naród będzie prawdziwie wolny
wewnętrznie.
Apel
kierujemy do wszystkich ludzi dobrej woli, aby włączyli się do tej inicjatywy.
Bowiem wartość trzeźwego życia jest wartością ogólnoludzką, a nie tylko
zobowiązaniem o charakterze religijnym. Wszyscy też jesteśmy odpowiedzialni za
przyszłość naszej Ojczyzny.
Niech
Maryja, Królowa Polski, wspiera swoim przemożnym wstawiennictwem nasze dobre
postanowienia i działania. Niech pomaga nam w codziennej pracy nad
przywróceniem kultury trzeźwości w naszym narodzie.
Łomża,
dnia 28 maja 2023 r.
Bp Tadeusz Bronakowski
Przewodniczący
Zespołu KEP
ds. Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych